Prezentowane polimery blokowe to w pełni syntetyczne materiały będące antidotum dla heparyny. Stanowią one bezpieczną i skuteczną alternatywę dla obecnie stosowanej protaminy.

 

Heparyna:

Heparyna to naturalny polisacharyd, który wykazuje bardzo silne działanie przeciwzakrzepowe krwi. Lek ten stosuje się w sytuacjach, w których konieczne jest szybkie zablokowanie procesów krzepnięcia, np. podczas operacji chirurgicznych, a w szczególności w celu zapobiegania tworzeniu się skrzepów w urządzeniach stosowanych w terapii pozaustrojowej takich jak dializatory lub oksygenatory.

Podawanie heparyny wiąże się z wieloma efektami ubocznymi, wśród których najczęściej spotykane są krwawienia, trombocytopenia i przy dłuższym stosowaniu osteoporoza. Do neutralizacji lub usunięcia heparyny z krwioobiegu po uzyskaniu pożądanego działania przeciwzakrzepowego obecnie stosuje się:

• protaminę, białko pozyskiwane z ryb łososiowatych,
• poli-L-lizynę, która wzmacniania działania protaminy,
• enzymatyczną degradację za pomocą immobilizowanej heparynazy.

Stosowane metody usuwania heparyny mogą jednak powodować efekty uboczne. Protamina u około 10% pacjentów powoduje niepożądane reakcje, które często mają bardzo poważne skutki, a niekiedy nawet prowadzą do śmierci. Ponadto usuwanie heparyny tym sposobem jest niekompletne i towarzyszą mu reakcje alergiczne. Poli-L-lizyna natomiast jest stosunkowo drogim polimerem.

Z powodu działań niepożądanych coraz częściej stosuje się heparyny drobnocząsteczkowe, które są bezpieczniejsze i mają wydłużony czas działania. Jednak nie opracowano dla nich jak dotąd sposobu neutralizacji i w sytuacji przedawkowania trudniej jest przywrócić pacjentowi prawidłową krzepliwość krwi.

 

Przedmiot wynalazku - polimery blokowe:

Proponowane materiały do neutralizacji heparyny to rodzina syntetycznych polimerów.

  

Zalety proponowanych polimerów blokowych to:

• biokompatybilność i biozgodność, ponieważ zawierają w swej budowie

         -       grupę występującą również w cząsteczkach lecytyny, głównego składnika błony komórkowej,

         -        grupę używaną do maskowania innych molekuł, dzięki czemu nie aktywują one układu immunologicznego.

• zdolność do neutralizacji heparyn drobnocząsteczkowych,
• lepsze poznanie i większa ilość badań w porównaniu z polimerami naturalnymi (np. chitozanem, hydroksypropylocelulozą, dekstranem),
• wysoka czystość, dobrze określona masa cząsteczkowa i mała dyspersja masy cząsteczkowej,
• możliwość otrzymywania za pomocą różnych technik polimeryzacji,
• powtarzalność syntezy,
• niezależność syntezy od czynników naturalnych (malejące zasoby ryb, skażenie ich łowisk),
• brak etapu kosztownego oczyszczania,
• bezpieczeństwo ich stosowania.

Badania in vitro oraz in vivo wykazały, że polimery te są równie skuteczne jak protamina w przywracaniu normalnej krzepliwości krwi po podaniu heparyny, natomiast nie wykazują one jej wad takich jak alergenność i działanie hipotensyjne.

Polimery blokowe do neutralizacji przeciwzakrzepowego działania heparyny we krwi i płynach ustrojowych są przedmiotem zgłoszenia patentowego, a dalsze badania nad rozwojem przedstawionej technologii prowadzone są przez naukowców Wydziału Chemii Uniwersytetu Jagiellońskiego.